Repozytorium

Milk thistle (Silybum marianum) is used as a medicinal plant in the treatment of liver diseases. In order to investigate germination and seedling growth in S. marianum subjected to NaCl, a three replicated experiment was carried out in a randomized complete block design in the laboratory of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. Treatments included seven salinity levels (50, 75, 100, 125, 150, 175 and 200 mM) and a control (distilled water). Germination percentage (GP), mean germination time (MGT), seed-ling vigour index (SVI), shoot, root and seedling weight were measured. The effect of salinity levels was significant on GP, SVI, MGT and seedling weight and length (p ? 0.01). However, the NaCl concentration effect was not significant on shoot : root length ratio and or shoot : root weight ratios. Results showed that germination decreased when salinity increased, while MGT increased. MGT was 1.75 times higher than in the control at the highest salt concentration. MGT difference was not significant between 75 mM NaCl and con-trol, while it dramatically increased by increasing the NaCl concentration from 150 to 200 mM NaCl. Reduc-tion slope and salt tolerance index (STI) were estimated for germination (0.54 and 231.9) and seedling stage (0.24 and 237.4). According to the results, milk thistle could be considered as a valuable medicinal plant in fairly salinized areas.

Seeds of maize (cv. SC AR68) were divided into three sub-samples, one of which with a 100% germina-tion was kept as high vigor seed lot (V1). The other two samples were artificially aged at 40°C for 2 and 3 days, reducing normal germination to 98% (V2) and 93% (V3), respectively. Each of these samples was subse-quently divided into four sub-samples, one of which was kept as unprimed and three other samples were hy-dro-primed at 15°C for 7, 14 and 21 h, and then their moisture content reduced to about 20% in a room at 20?22°C. The experiment was undertaken in 2016 as factorial based on randomized complete block design in three replicates. seed aging and hydro-priming had no significant effects on leaf temperature, Fv/Fm, CCI and plant biomass due to regular irrigation. Seed aging reduced, but hydro-priming enhanced LAI, grain yield and harvest index of the resultant plants. Grain yield of plants from high vigor seed lot (V1) was 23.5% and 64.5% greater than that of V2 and V3 plants. Seed hydro-priming for 21 h also increased grain yield of maize by about 32%. Therefore, hydro-priming for 21 h is the best pretreatment to improve field performance and yield of maize.

Both Globodera rostochiensis (Wollenweber, 1923) Behrens, 1975 and Globodera pallida (Stone, 1973) are considered the most economically important nematode pest. Annual regional survey conduct in Poland have revealed high infestation of pathotype Ro1 to the northwest of the country and presence of new pathotype Ro5 of G. rostochiensis. In 2009-2013 fifty eight soil samples were tested. parasitic root organisms cause significant losses in quantity and quality of potato crops. In many European countries PCN have become a major problem in potato production mainly in starch potato cultivars. The pathotype Ro1 was detected mostly in central and northern Poland and pathotype Ro5 in four separated provinces: malopolskie, lubuskie, lubelskie and pomorskie. The abundance of cysts in location where the new pathotype was detected suggests that is a thread of further spread of pathotype Ro5 of G. rostochiensis in the country. Consequently, producers and farmers need to grow resistant potato cultivars to keep nematode population below damaging level. These results indicate the urgent need to prevent the spread of PCN to non-infested areas. This report focused on identification of nematode pathotypes in soil samples from infested polish fields and presentation of G. rostochiensis distribution on territory of Poland.

Aluminum toxicity is the major growth-limiting factor for crop cultivation on acid soils. Tolerance mecha-nisms for Al stress in triticale have not been systematically investigated so far. It is presumed, that in the case of this species they may be a function of the interaction between wheat and rye genes. In this study the se-quences of forty-six Diversity Arrays Technology markers associated with aluminum tolerance in triticale and under selection pressure were blasted against BLAST database for the identification of possible functions of the respective genome regions in Al-stress response. The analysis has showed sequences similarity to the domains involved in signaling, disease response and DNA repair mechanisms.

The diversity of phenolic compounds found in rye grain makes this cereal the valuable source of these substances in everyday food. Simple phenolic compounds, as well as their metabolites, show a pro-health effect. Phenolic acids and ferulic acid dehydrodimers are included in the group of cereal antioxidants. The antioxidant activity of phenolic compounds is an essential factor in the prevention of cancer and cardiovascular diseases.

Improvement in the rate and amount of germination of seeds has a very important effect on the establish-ment of primary seedlings and the increase of rangeland production. The rapid and uniform germination of seeds leads to the successful establishment of plants. The use of nanoscale materials can help germinate faster seeds. Therefore, in this study, the effects of TiO2 nanoparticles in concentrations of 0, 10, 20, 30, 40, 60 and 80 mg / l on the rate and speed of seed germination of Ziziphora clinopodioides Lam. paid. This design was carried out in a completely randomized design with four replications for 20 days at a constant temperature of 20°C under 12 hours of light and 12 hours of darkness at the Germinator of Natural Resources Faculty of the Ferdowsi University of Mashhad. The results showed that germination percentage of treated seeds with TiO2 nanoparticles increased to 23% ppm compared to control treatment. Also, in other concentrations of other nanoparticles, there was a positive effect on speed and germination percentage, so that the effect of different concentrations of nanoparticles on germination characteristics of Ziziphora clinopodioides Lam. seeds was significant. The highest germination percentage was observed in the concentration of 30 ppm and the lowest germination rate at 30 and 20 ppm concentrations. In high concentrations of TiO2 nanoparticles, no positive effects were observed on the germination characteristics of seed Ziziphora clinopodioides Lam. To conclude the use of TiO2 nanoparticles can be improved by improving the seed germination properties of the medicinal plant Ziziphora clinopodioides Lam. that cause increases plant?s establishment in natural areas.

Ferula assa-foetida and F. gummosa, Apiaceae, are important endemic and endangered medicinal plants. Survival of the species is threatened by climate change, overexploiting (as source of oleo-gum resin and forage) and lack of organized cultivation. Cultivation of these valuable medicinal plants is restricted by insufficient domestication knowledge. Germination characteristics of different popula-tions of Ferula taxa were studied with the aim of describing and comparing their responses to continu-ous cold stratification condition. Germination cues for the species were complex, with dormancy mechanisms present to restrict germination until cold stratification are fulfilled. Results indicated that a period of 4 weeks of stratification is sufficient for germination of F. assa-foetida, but optimal germi-nation of F. gummosa require stratification for periods of 8 weeks. Both species were able to germi-nate at very low temperatures (4°C). Within-taxon differences in dormancy breaking and seedling emergence may interpret as local adaptations. The continued regeneration and propagation of the species in the wild will depend on the temperature and moisture status of the soil during winter and the maintenance of conditions suitable for stratification for an appropriate length of time.

The cyst nematodes belonging to the genus Globodera are big worldwide problem in countries were Sola-naceaous plants growing. Knowledge of species-composition in populations of Globodera rostochiensis and Globodera pallida is very important for selection of appropriate measure of nematode regulations occurrence. Inter- and intraspecific variability among species of Globodera rostochiensis and Globodera pallida were studied intensively with the use of molecular analyses of DNA methods. This review summarize and compare of methods chosen to distinguishing between Globodera, both pathotypes and species.

Ferula assa-foetida and F. gummosa, Apiaceae, are important endemic and endangered medicinal plants. Survival of the species is threatened by climate change, overexploiting (as source of oleo-gum resin and for-age) and lack of organized cultivation. Cultivation of these valuable medicinal plants is restricted by insuffi-cient domestication knowledge. Germination characteristics of different populations of Ferula taxa were studied with the aim of describing and comparing their responses to continuous cold stratification condition. Germination cues for the species were complex, with dormancy mechanisms present to restrict germination until cold stratification are fulfilled. Results indicated that a period of 4 weeks of stratification is sufficient for germination of F. assa-foetida, but optimal germination of F. gummosa require stratification for periods of 8 weeks. Both species were able to germinate at very low temperatures (4°C). Within-taxon differences in dor-mancy breaking and seedling emergence may interpret as local adaptations. The continued regeneration and propagation of the species in the wild will depend on the temperature and moisture status of the soil during winter and the maintenance of conditions suitable for stratification for an appropriate length of time.

The aim of the study was to estimate the technological value and chemical composition of new common wheat cultivars. The experimental material consisted of grain and flour obtained from 5 cultivars of common wheat, registered in 2017-2019, donated by Plant Breeding Strzelce - IHAR Group Ltd., Co., and harvested in years 2017-2018. The physical characteristics of the grain were determined: milling yield, falling number, gluten content, Zeleny sedimentation index as well as farinograph analysis and laboratory baking were performed. Furthermore, the content of grain nutrients and dietary fiber was determined. Significant differences between cultivars in terms of technological parameters and chemical composition have been demonstrated. The protein content in the grain was in the range of 13.3-15.2%, and the amount of gluten in the range of 28.6-36.8%. The cultivars were characterized by low alpha-amylase activity with an average falling number value 331s. The average water absorption of flour was 62.1%, and the volume of obtained bread was in the range 318-381cm3. The bread of best quality was obtained from the Wilejka cultivar, that was also the richest source of protein. The average dietary fiber content from two years of research was 10.8%, including 7.7% of non-starch polysaccharides (NSP), of which 5.8% of the insoluble fraction (I-NSP) and 1.9% of the soluble fraction (S-NSP). The richest source of dietary fiber was the spring wheat Alibi. The tested cultivars were characterized by high technological value and very good chemical composition and can be recommended for use in the food industry.

Arabinoxylans are an essential component of dietary fiber, and their health-promoting properties are determined mainly by the content and structural features their biopolymers. Rye bread is particularly rich in these compounds; their unique features in the context of content and chemical structure of rye arabinoxylans make it a valuable component od daily diet. Long-term studies have shown the positive effect of these compounds in the aspect of prevention of civilization diseases such as type 2 diabetes, obesity, and cardiovascular diseases. Among the description of the physicochemical properties and diversity of arabinoxylans, the article contains a collection of the most important reports regarding the health-promoting effects of these polymers, as well as their metabolism in the human body.

High quality seed production is essential in organic production as well as in conventional production. Fruit maturity can be observed at different times due to the continuous flowering of pepper plant. Consequently, seeds with different maturity are obtained as the fruits are collected during once over-harvesting period. Immature seeds collected in once over-harvest may cause quality losses in the seed lot. Hence, this study was conducted to determine the effect of after-ripening on mature and immature pepper seeds produced in organic and conventional production systems. To see the effect of after-ripening treatment, seeds were harvested in two different periods (immature 45-50 day after anthesis(DAA) and mature 60-65DAA). After-ripening(AR) was performed by keeping the seeds in fruits for 7 days after harvesting the fruits. Effect of production systems and after-ripening on immature and mature pepper seed lots were assessed for four cultivars harvested in 2015 and 2016. After-ripening increased germination (AR:76.3%, C:28% for organic and AR:88%, C:53.8% for conventional), seedling emergence (AR:70.8%, C:44.3% for organic and AR:82.5%, C:53.8% for conventional) percentages and mean weight of 1000 seeds (AR:6.5, C:6.0g for organic and AR:6.5, C:6.2g for conventional) in both production systems of immature seed lots compared to control (C)(P<0.05) but did not have a similar effect on mature ones. Moreover, organically-produced seed lots have the same quality as conventionally-produced seeds. Consequently, obtained results indicate that after-ripening can be used to enhance the quality of immature seeds of pepper cultivars and seeds can be produced organically without any loss of quality.

Przeprowadzono doświadczenia, w których zbadano wpływ różnych czynników na indukcję androgenezy u heterozygotycznych linii hodowlanych pomidora. Poddano analizie następujące czynniki: długość pąka, sposób wyjaławiania materiału roślinnego, genotyp, rodzaj i skład pożywki indukcyjnej oraz szok termiczny. Wykazano, że długość pylnika jest dobrym zewnętrznym markerem faz rozwojowych mikrospor pomidora. Stosując 2,5% podchloryn wapnia przez 5 minut uzyskano najwięcej czystych kultur i największą ilość kalusa pochodzącego z tych kultur. Z 18 użytych linii hodowlanych u 9 linii hodowlanych uzyskano kalus pochodzenia pylnikowego. Skład pożywki indukcyjnej B5 z 750 mg L-1chlorku wapnia i 100 g L-1 sacharozy okazał się najlepszy dla wywołania androgenezy. Dodatek thidiazuronu oraz kwasu naftylo-1-octowego do tej pożywki w następnym sezonie oraz azotanu srebra w innym doświadczeniu podniósł efektywność tego procesu, który jak wykazaliśmy, uzależniony był od genotypu. Mimo braku statystycznie istotnych różnic zaobserwowano najwyższą ilość kalusa, gdy pylniki chłodzono przez 2 doby w +4oC.

Celem badań była ocena stabilności rolniczej i stopnia szerokiej adaptacji plonu ogólnego bulw odmian ziemniaka uprawianych w latach 2014-2017 w centralnej Polsce (IHAR-PIB Oddział w Jadwisinie). Do analizy wytypowano 34 odmiany ziemniaka różnych grup wczesności o różnym przeznaczeniu. Wnioskowanie wykonano stosując model AMMI. Do oceny szerokiej adaptacji wykorzystano miary: nadrzędności plonowania Pi, miarę niezawodności przewagi plonowania Ri (tzw. miarę Eskridge?a) oraz miarę stabilności Kanga YSi. Dla analizowanych parametrów wykazano istotne różnice pomiędzy latami, odmianami oraz interakcję genotyp × rok. Wyłoniono siedem odmian ziemniaka plonujących stabilnie. Ranking odmian pozwolił na stwierdzenie, że największy stopień szerokiej adaptacji pod względem plonu ogólnego wykazały odmiany: Mondeo, Ignacy, Gwiazda, Denar, Michalina i Lord.

Celem trzyletniego doświadczenia polowego była ocena reakcji pszenicy ozimej, odmiany RGT Kilimanjaro na zróżnicowane nawożenie dolistne. Doświadczenie założono w układzie losowanych bloków na polach Podkarpackiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Boguchwale. Badanym czynnikiem były zróżnicowane warianty nawożenia dolistnego: (B) ? dwukrotny oprysk YaraVita Zboże oraz (C) ? dwukrotny oprysk YaraVita Zboże, jednokrotny YaraVita Kombiphos i jednokrotny YaraVita Thiotrac, które porównano do kontroli (A). Wykazano, że zmienne warunki pogodowe w latach badań wpłynęły modyfikująco na uzyskane plony. W 2017 r. zebrano ponad 9 t?ha-1 ziarna, natomiast w latach 2018 i 2019 odpowiednio o 2,0 i 0,92 t?ha-1 mniej. Po zastosowaniu nawożenia dolistnego w wariancie C i B uzyskano istotnie wyższe plony w porównaniu do kontroli, odpowiednio o 0,72 t?ha- 1 i 0,44 t?ha-1. Czterokrotne nawożenie dolistne (wariant C) wpłynęło na istotny wzrost MTZ oraz indeksów zieloności liści (SPAD) i powierzchni liści (LAI) w porównaniu do kontroli. W przypadku przewodności szparkowej liści (Gs) dowiedziono, że zastosowane nawożenie w wariancie C skutkowało zmniejszeniem odczytów w odniesieniu do kontroli. Użyte nawozy dolistne w wariancie C wpłynęły także na istotny wzrost zawartości w ziarnie białka ogólnego a spadek włókna w odniesieniu do kontroli. W przypadku wariantu B uzyskane różnice były nieistotne. W uprawie pszenicy ozimej należy zatem zalecać intensywniejszy wariant nawożenia dolistnego.

Dwanaście linii wsobnych kapusty głowiastej białej otrzymanych w Pracowni Genetyki i Hodowli Roślin Warzywnych, Zakład Hodowli Roślin Ogrodniczych Instytutu Ogrodnictwa - PIB zostało poddanych ocenie pod względem cech morfologicznych, dynamice wzrostu systemu korzeniowego, intensywności fotosyntezy oraz transpiracji, które mogą wpływać na ich odporność na stres suszy. Badania prowadzono w warunkach kontrolowanych w fazie wiązania główek jak również w fazie dojrzałości zbiorczej na polu doświadczalnym. Wszystkie linie wsobne odznaczały się wysoką wartością hodowlaną oraz wyrównaniem, były również silnie zróżnicowane pod względem badanych cech. Linie wsobne kapusty różniły się pod względem reakcji na stres suszy. Genotypy o dużej dynamice wzrostu systemu korzeniowego, mniejszych liściach oraz kompaktowym pokroju roślin, które odznaczały się silniejszym ograniczeniem fotosyntezy oraz transpiracji w warunkach stresu suszy, mogą być wykorzystywane do hodowli odpornościowej. Wysoki poziom zróżnicowania linii wsobnych umożliwia uzyskanie efektu heterozji przy tworzeniu nowych eksperymentalnych mieszańców F1 lepiej przystosowanych do niekorzystnych warunków środowiska w tym na stres niedoboru wody.

Globalne ocieplenie klimatu spowodowało wzrost zainteresowania uprawą soi w Polsce. Zmienne warunki pogodowe w okresie wegetacji sprawiają jednak, że jej uprawa jest nadal potencjalnie ryzykowna. W niniejszych badaniach chciano ocenić, jak kontrastujące warunki klimatyczne wpływają na plon nasion, masę tysiąca nasion i inne ważne cechy fizyczne, a także na zawartość składników pokarmowych, składników błonnika pokarmowego, inhibitora trypsyny i związków fenolowych w dziewięciu genotypach soi o różnej wczesności. Doświadczenia polowe przeprowadzono w dwóch kolejnych sezonach wegetacyjnych w Radzikowie, położonym w centralnej Polsce. Kompleksowa charakterystyka nasion pod względem cech fizycznych i chemicznych pozwoliła na wytypowanie najlepszych odmian do różnych zastosowań końcowych, spożywczych lub paszowych. Stwierdzono istotny wpływ odmiany i roku uprawy dla wszystkich ocenianych cech. Z wyjątkiem długości okresu wegetacji, plonu nasion, okrywy nasiennej i zawartości rozpuszczalnych polisacharydów nieskrobiowych, dla pozostałych cech stwierdzono istotne interakcje między odmianą a rokiem uprawy. Warunki pogodowe, takie jak bardzo niskie opady przy średniej temperaturze powyżej średniej wieloletniej w miesiącu lipcu, kiedy strąki i nasiona są w pełni wykształcone, miały negatywny wpływ na wszystkie oceniane cechy nasion, niezależnie od wczesności odmiany.

Ścisłe doświadczenie polowe z pszenicą ozimą przeprowadzono w latach 2016-2019 w Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Przecławiu. Celem badań było określenie wpływu wzrastających dawek azotu oraz nawożenia dolistnego na plonowanie, parametry architektury łanu oraz cechy jakościowe i skład mineralny ziarna hybrydowej odmiany Hybiza. Nawożenie dawką azotu N200 porównaniu do N150 wpłynęło istotnie na zwiększenie: indeksu powierzchni liści (LAI), kąta nachylenia liści (MTA), wskaźnika zieloności liścia (SPAD), obsady kłosów na jednostce powierzchni, wylegania roślin, MTZ oraz plonu ziarna. Dokarmianie dolistne w porównaniu do obiektu kontrolnego skutkowało istotnym zwiększeniem takich parametrów jak wskaźnik SPAD, MTZ oraz plon ziarna. Wyższa dawka azotu N200 wpłynęła na wzrost wartości parametrów jakościowych ziarna oraz zwiększenie w nim ilości Fe i Cu. Nawożenie dolistne zwiększyło natomiast ilość Zn i Fe w ziarnie, nie wpływając na gęstość ziarna w stanie zsypnym i jego celność. Poziom plonowania oraz jakość i skład mineralny ziarna modyfikowane były zmiennymi w latach badań warunkami pogodowymi.

Celem badania było określenie obecności gatunków Fusarium i mykotoksyn występujących w ziarnie pszenicy w Polsce w latach 2009 i 2010. Próby ziarna pochodzące z różnych regionów Polski zostały przeanalizowane pod kątem zawartości DNA grzybów z rodzaju Fusarium oraz mykotoksyn. W 2009 roku DNA F. graminearum i F. poae było obecne we wszystkich próbach, F. culmorum w 82% prób, F. avenaceum w 55% próbek. W 2010 r. najwyższą zawartość DNA stwierdzono dla F. graminearum, a następnie F. avenaceum, F. poae i F. langsethiae. Ilość DNA F. culmorum była bardzo niska. Najczęściej występującymi gatunkami były F. poae i F. graminearum. Jednakże ilość DNA F. poae była niższa. W 2009 r. we wszystkich próbach wykryto deoksyniwalenol. W 2010 r. średnia zawartość deoksyniwalenolu była niższa niż w 2009 r. Niwalenol wykryto w bardzo niskim stężeniu w obu latach. Stwierdzono istotność korelacji między zawartością DNA F. graminearum a stężeniem deoksyniwalenolu w ziarnie oraz między zawartością DNA F. poae a stężeniem niwalenolu w ziarnie w 2009 r.

The aim of this study was to evaluate the yield variability of spring barley families grown at the Nagradowice Plant Breeding Station of Poznan Plant Breeding against other families studied in years 2017?2018 in Team Breeding Experiments. Research material included 250 spring barley families cultivated in 2017 and 2018 in 6 locations. Selection of spring barley families for preliminary experiments was based on synthesis of results obtained in inter-plant experiments established in 2016 and 2017 in 5 locations. Combined (due to location) analysis of variance for experimental data was performed for each year and each series of experiments separately. Best Weighted Linear Unbiased Estimators (BWLUE) for the effects of individual sources of variation were included in ANOVA model. Significant effect of location on mean yield was observed in each research year and each series of experiments. Crucial differences were also observed between tested varieties and breeding lines. Moreover, significant interaction between locations and varieties or breeding families was also observed. Self-organising map (SOM) was applied to develop multivariable characteristic of tested families and cultivars of spring barley. Analyses results, i.e. ranking of BWLUE effects as well as SOM segmentation revealed seven breading lines from Breeding Station Nagradowice, which may be considered for further breeding process.

The research included 19 breeding lines and 4 cultivars of spring barley from the preliminary field experiments harvested in 2020 in Radzików. All barley samples were characterized for the content of protein, non-starch polysaccharides (NSP) with soluble (S-NSP) and insoluble (I-NSP) fractions and ?-glucan. Additionally, viscosity of water extracts (WEV) was measured to determine the functional properties of the grain. It was the most diverse parameter (CV = 27%) and was significantly correlated with ?-glucan content (r = 0.50; for p <0.05). This dependence is shown by the results obtained for the grain of the Avatar cultivar and the RAH 744/19 breeding line, in which the content of ?-glucan (5.3% and 4.8%, respectively), as well as the WEV (3.3 mPa.s and 3.0 mPa.s, respectively) were the highest. The lowest content of ? ? glucan (3.5%) and one of the lowest WEV values (1.4 mPa.s) were observed for KWS Jessie cultivar. Principal component analysis (PCA) showed a substantial impact of the two components PC1 and PC2 on the variability of the analyzed material showing significant variability of the 5 barley genotypes and confirmed the previous results of biochemical analyzes. Our results made it possible to indicate several genotypes that may constitute a source of variability in breeding works aimed at improving the quality of barley. Presented study also show that the grain of some new barley genotypes, with a favorable chemical composition from a fodder and brewing perspective, is a good material for future use in industry.

The paper presents a modified approach to analysis of data obtained from experiments carried out according to classical factorial designs. Four examples were discussed in order to present details of proposed method. Modification of the analysis of variance presented here enables more effective use of information on how studied factors affect the means of dependent variable. The specificity of this approach is based on alternative multiple comparison procedure incorporating orthogonal contrasts to determine homogeneous groups.

Na terenie biotopów miejskich Olsztyna zebrano 14950 not florystycznych i stwierdzono występowanie 578 gatunków naczyniowych roślin zielnych oraz siewek drzew i krzewów, a liczba gatunków w polach podstawowych (kwadratach o boku 1 km) wahała się od 18 (kwadraty 67 i 76 EB42) do 210 gatunków (kwadrat 35 EB52). Flora synantropijna Olsztyna liczyła 84 rodziny, z których najbardziej zasobne w gatunki są: Asteraceae, Poaceae, Brassicaceae i Fabaceae (odpowiednio 78, 51, 39 i 38 gatunków). Najbardziej rozpowszechnioną formą życiową roślin na terenie zurbanizowanych obszarów miasta Olsztyna były hemikryptofity, które stanowiły ponad 40% analizowanej flory. Najliczniej reprezentowaną grupą geograficzno-historyczną we florze biotopów miejskich Olsztyna były gatunki synantropijne miejscowego pochodzenia, czyli apofity, z wyraźną dominacją apofitów leśnych i zaroślowych. Wśród gatunków obcych, to jest antropofitów, dominowały diafity, czyli gatunki nie zadomowione trwale. Występowanie oraz przestrzenne rozmieszczenie poszczególnych gatunków roślin w Olsztynie w wydzielonych na jego obszarze kompleksach użytkowania przestrzeni ukazało wyraźną liczebną przewagę gatunków roślin w kompleksie transportowym. Stwierdzono tam występowanie 466 gatunków roślin, co stanowiło ponad 80% wszystkich zidentyfikowanych taksonów. Największą liczbę gatunków na obszarze biotopów miejskich Olsztyna zanotowano w obrębie tych reprezentujących na skali hemerobii stopień H4, który obejmował siedliska przejściowe od mezo- do ?-euhemerobowych. Pola podstawowe (kwadraty) były zróżnicowane pod względem takich wskaźników jak walor florystyczny czy odrębność florystyczna oraz wskaźników: synatropizacji, modernizacji i labilności flory. Najwyższą wartość waloru florystycznego jak i odrębności florystycznej stwierdzono w przypadku kwadratu 26 (EB 52). Największe wartości współczynnika synantropizacji stwierdzono w kwadratach 35 (EB 52), 26 (EB 52) oraz 89 (EB 42) ? 58. Najmocniejszą korelację dodatnią stwierdzono pomiędzy walorem florystycznym a liczbą gatunków oraz procentowym udziałem antropofitów w analizowanych kwadratach. W obu przypadkach współczynnik korelacji rang Spearmana był wysoki i wynosił 0,999.

Na podstawie danych o produkcji ziarna i trendów w produkcji nasiennej analizowano stan i perspektywy rynku nasiennego roślin bobowatych grubonasiennych. Przeprowadzono analizę zmian powierzchni upraw, wielkości produkcji w wieloleciu 1990?2019 i oceniono możliwości wzrostu produkcji nasion. Określono udział kwalifikowanego materiału siewnego (KMS) stosowanego w produkcji bobowatych i wielkość zapotrzebowania na materiał siewny w zależności od rozwoju produkcji paszowej wykorzystującej nasiona tych roślin. Uwzględniając ceny materiału siewnego oceniono rzeczywistą oraz potencjalną wartość rynku nasiennego. Oceniono możliwości dalszego rozwoju produkcji nasiennej bobowatych grubonasiennych w zależności od zmieniającego się zapotrzebowania na nasiona roślin bobowatych.

Oceniono wpływ hodowli na plonowanie roślin bobowatych i wykorzystanie istniejącego potencjału w praktyce. Analizy oparto na Wynikach Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych roślin bobowatych prowadzonych w latach 2005?2020 oraz danych statystycznych dotyczących plonowania w warunkach produkcyjnych (GUS 2005?2020). Badano zmiany liczebności odmian rejestrowanych w Krajowym Rejestrze, plonów oraz potencjałów plonowania nasion i białka poszczególnych gatunków. Plony poszczególnych gatunków nie zmieniały się znacząco, a w przypadku łubinów w ostatnich latach można stwierdzić spadek plonów. W przypadku soi sytuacja jest odwrotna i obserwuje się wzrost jej plonowania. Po wyeliminowaniu wpływu czynników środowiskowych stwierdzono niewielkie, ale istotne wzrosty plonów nasion i białka odmian soi, grochu, bobiku i łubinów. Średni roczny przyrost plonów mieścił się w przedziale od 6,6 kg nasion na hektar dla łubinu żółtego do 40,2 kg dla soi. Analogiczne wartości wzrostu plonów białka mieściły się w przedziale od 2,7 kg dla łubinu wąskolistnego do 12,7 kg dla soi. Wykorzystanie istniejącego potencjału plonowania roślin bobowatych w praktyce jest lepsze niż potencjału plonowania zbóż, jednak jest to za mało dla utrzymania, a tym bardziej poprawienia ich konkurencyjności.