Misja

Instytut jest nowoczesną, kompetentną, opiniotwórczą jednostką badawczą; koordynującą badania naukowe w zakresie rolnictwa; o aspiracjach kształtowania polityki krajowej w zakresie funkcjonowania i rozwoju rolnictwa w Polsce, aktywnie uczestniczącą w międzynarodowej dyskusji naukowej; dynamicznie dostosowującą się do wiodących kierunków, obszarów, celów dla zachowania konkurencyjności i stałego budowania pozycji w kraju i na świecie; posiadającą atrakcyjną ofertą naukową, rozwojową, wdrożeniową, usługową i upowszechnieniową; otwartą na współpracę.

Prowadzenie szeroko zakrojonych badań naukowych, prac rozwojowych, najwyższej jakości usług badawczo-rozwojowych, transferu zaawansowanych technologii do praktyki rolniczej i działalności upowszechniania wiedzy:

  • w dziedzinie nauk rolniczych, dyscyplinie: rolnictwo i ogrodnictwo;
  • z poszanowaniem zasad profesjonalizmu, odpowiedzialności, transparentności, wiarygodności, etyki, tolerancji;
  • przyczyniających się do budowy i rozwoju konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, należytego zaspokojenia potrzeb obecnych i przyszłych pokoleń, kształtowania pozytywnych relacji człowiek – przemysł – środowisko, zrównoważonego rozwoju, kształtowania dziedzictwa kulturowego, rozwoju regionu i kraju.

Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin został utworzony w 1951 roku. Od roku 2010 posiada status Państwowego Instytutu Badawczego. Działalność naukowa Instytutu prowadzona jest w sześciu ośrodkach naukowych rozmieszczonych na terenie kraju, tj. w:

  • Centrali w Radzikowie- główna siedziba Instytutu,
  • Oddziale w Boninie,
  • Oddziale w Bydgoszczy,
  • Oddziale w Jadwisinie,
  • Oddziale w Młochowie,
  • Oddziale w Poznaniu,

Kadrę Instytutu obecnie stanowi 378 osób, w tym 95 pracowników naukowych: 11 osób z tytułem profesora, 15 osób na stanowisku profesora Instytutu, 45 adiunktów oraz 24 asystentów. (stan na 30.09.2024)
W skład Instytutu wchodzi ponadto sześć Zakładów Doświadczalnych działających w różnych rejonach kraju:

  • ZD IHAR-PIB Bartążek,
  • ZD IHAR-PIB Bonin,
  • ZD IHAR-PIB Grodkowice,
  • ZD IHAR-PIB Nieżychowice,
  • ZD IHAR-PIB Oleśnica Mała,
  • ZD IHAR-PIB Radzików,

oraz pięć jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością zajmujących się hodowlą roślin:

  • Hodowla Roślin Smolice Sp. z o. o. Grupa IHAR,
  • Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o. o. Grupa IHAR,
  • Hodowla Ziemniaka Zamarte Sp. z o. o. Grupa IHAR,
  • Hodowla Roślin Grunwald Sp. z o. o. Grupa IHAR,
  • Agro Inserwis Sp. z o. o. Grupa IHAR.

IHAR-PIB to Instytut o dużym potencjale naukowym i rozwojowym umocowanym na trzech filarach:

  1. nauce;
  2. działaniach aplikacyjnych oraz wdrożeniach;
  3. upowszechnianiu wiedzy i komercjalizacji.

Stanowi ważne zaplecze naukowo-badawcze dla polskiej hodowli i nasiennictwa rolniczych roślin uprawnych. Dotychczasowym przedmiotem działania Instytutu jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych z zakresu agronomii, biotechnologii w rolnictwie, technologii produkcji, przechowalnictwa i przetwórstwa roślin rolniczych i energetycznych. W sposób szczególny działania Instytutu koncentrują się na:

  • genetycznych podstawach hodowli roślin uprawnych;
  • mechanizmach warunkujących odporność roślin na stresy biotyczne i abiotyczne;
  • wykorzystaniu metod molekularnych w hodowli roślin uprawnych; opracowaniu nowoczesnych metod hodowli twórczej, w tym metod oceny cech użytkowych materiałów wyjściowych i hodowlanych w warunkach laboratoryjnych i polowych;
  • monitorowaniu dla potrzeb nauki i hodowli występowania w kraju gospodarczo ważnych patogenów i szkodników roślin uprawnych, w tym organizmów kwarantannowych;
  • nowych technologiach i technikach przechowywania materiału siewnego; podnoszenia wartości biologicznej, technologicznej i przechowalniczej materiału siewnego odmian;
  • ocenie postępu odmianowego, ekonomice hodowli i optymalizacji produkcji nasiennej roślin uprawnych;
  • opracowywaniu, doskonaleniu i monitorowaniu krajowych norm nasiennych oraz metod oceny jakości materiału siewnego roślin uprawnych i sadzeniaków ziemniaka.

Badania realizowane są m. in. w ramach działalności statutowej, subwencji celowej MRiRW (wcześniej w ramach dwóch programów wieloletnich: 2008‒2013 „Ulepszanie Roślin dla Zrównoważonych AgroEkoSystemów, Wysokiej Jakości Żywności i Produkcji Roślinnej na Cele Nieżywnościowe”; 2015‒2020 „Tworzenie naukowych podstaw postępu biologicznego i ochrona roślinnych zasobów genowych źródłem innowacji wsparcia zrównoważonego rolnictwa oraz bezpieczeństwa żywnościowego kraju", badań podstawowych na rzecz postępu biologicznego w produkcji roślinnej, badań w zakresie rolnictwa ekologicznego, oraz około 115 projektów zarówno krajowych jak i zagranicznych na przestrzeni ostatnich 14 lat finansowanych głównie przez NCN, NCBiR, MNiSW i ze środków UE.

Mierzony publikacjami, patentami i certyfikatami dorobek naukowy Instytutu, kładzie naukowe podwaliny pod polską hodowlę. W latach 2017–2020 pracownicy Instytutu byli autorami bądź współautorami 2331 publikacji naukowych, z czego 784 to publikacje recenzowane oraz 21 patentów i 6 zgłoszeń patentowych. Tylko w latach 2017‒2018 wdrożono do uprawy blisko 100 odmian podstawowych gatunków roślin uprawnych (zbóż, kukurydzy, rzepaku, ziemniaków itp.), wyhodowanych na bazie materiałów wyjściowych IHAR-PIB. Instytut, przekazując corocznie ponad 2000 nowych linii hodowlanych do praktycznej hodowli nowoczesnych odmian, wnosi bezpośredni wkład w jej rozwój i utrzymanie rynkowej konkurencyjności.

Wyniki prac badawczych prezentowane są również w specjalistycznych czasopismach Instytutu:

  • Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin;
  • Plant Breeding and Seed Science;
  • Ziemniak Polski;

z których dwa pierwsze zostały wyróżnione w konkursie „Wsparcie dla czasopism naukowych” przez MNiSW i są w ewaluacji traktowane jak czasopisma, które są już w międzynarodowych bazach (uzyskując 20 pkt. na liście MNiSW).

Od 1996 r. Instytut pełni rolę koordynatora i wykonawcy Krajowego Programu Ochrony Zasobów Genowych Roślin Użytkowych. Główne zadania tego programu obejmują: gromadzenie populacji, odmian roślin uprawnych i dziko rosnących gatunków, zagrożonych erozją genetyczną; opis i waloryzację zebranych materiałów; utrzymanie ich w czystości genetycznej. Zachowanie bioróżnorodności prowadzone jest w formie kolekcji ex situ, in situ, w przechowalni długoterminowej. Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych zajmuje siedemnaste miejsce na świecie pod względem wielkości zbiorów roślinnych zasobów genowych (https://bankgenow.edu.pl). IHAR-PIB utrzymuje i aktualizuje bazy danych: Banku Genów; Secale Central Crop Database; baza rozmieszczenia roślin segetalnych; Festuca Central Crop Database; Dactylis Central Crop Database.

W strukturze Instytutu znajduje się również Laboratorium Kontroli Genetycznie Modyfikowanych Organizmów, o statusie Krajowego Laboratorium Referencyjnego ds. analiz GMO w żywności, paszy i nasionach na cele produkcji ekologicznej, które posiada system zarządzania jakością i uznawaną międzynarodowo akredytację Polskiego Centrum Akredytacji nr AB 748, potwierdzającą zgodność z normą PN-EN ISO/IEC 17025. Do zadań Laboratorium należy: opracowywanie metod jakościowych i ilościowych analiz GMO; identyfikacja i ocena zawartości GMO w materiale pochodzenia roślinnego; współpraca z instytucjami zaangażowanymi w kontrolę GMO w żywności, paszach i środowisku; badania dotyczące wpływu GMO na organizmy niecelowe; organizowanie szkoleń w zakresie analizy GMO.

W Instytucie prowadzone jest laboratorium akredytowane Oceny Wartości Siewnej i Nasionoznawstwa, działające w zakresie uprawnień nadanych przez Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Warszawie, a będąc członkiem Międzynarodowego Związku Oceny Nasion – ISTA Instytut posiada uprawnienia do corocznego tłumaczenia i wydawania polskiej wersji przepisów ISTA oraz udziału w międzynarodowych analizach porównawczych

Instytut organizuje, bądź współorganizuje liczne krajowe konferencje cykliczne związane z hodowlą roślin uprawnych np.: „Rośliny oleiste”, „Nasiennictwo i ochrona ziemniaka”, „Nauka dla hodowli i nasiennictwa roślin uprawnych”; „Nauka doradztwu rolniczemu”; „Charakterystyka zasobów genowych dla hodowli roślin”, „Dzień młodego naukowca” oraz liczne szkolenia (http://www.ihar.edu.pl/oferta_szkoleniowa.php).

Instytut w ramach umów współpracuje z 23 instytucjami z 15 krajów, z 12 instytutami naukowymi i 20 uczelniami wyższymi w kraju, oraz prowadzi stałą współpracę ze szkołami rolniczymi.

Instytut oferuje usługi badawcze i diagnostyczne, dla firm hodowlanych, przedsiębiorstw branżowych i placówek naukowych, w zakresie: oceny odporności, wykrywania i identyfikacji patogenów; analiz biochemicznych i oceny jakości produktów roślinnych; wytwarzania materiałów wyjściowych do hodowli przez rekombinację i metodami biotechnologicznymi; identyfikację genetyczną (fingerprinting) oraz badania genomiczne; wykrywania i identyfikacji GMO w gatunkach uprawnych, paszach oraz artykułach spożywczych; opiniowania i usług doradczych w zakresie jakości nawierzchni trawiastych; agrotechnicznej i użytkowej oceny wartości odmian roślin uprawnych.