Repozytorium

Prognozy dla obszaru Polski przewidują pogłębianie się deficytu wody. Wpływ suszy na plon jako najważniejszego czynnika stresu środowiskowego będzie wzrastał i ograniczał plonowanie uprawianych gatunków. Wyniki analiz w oparciu o dane plonowania odmian pszenicy ozimej w doświadczeniach porejestrowych — PDO wykazały brak odmian o podwyższonej tolerancji i odpornych na suszę w Rejestrze Odmian. Stąd potrzeba większego nacisku w pracach hodowlanych na selekcję odmian dostosowanych do warunków z często występującymi niedoborami wilgoci. Przedstawione wyniki pokazują, że w układzie doświadczeń przedrejestrowych wstępnych i porejstrowych — PDO występują środowiska o wysokiej intensywności stresu suszy, co pozwala hodowcom prowadzić bardziej skuteczną selekcję w kierunku odmian o podwyższonej odporności na suszę...

W latach 2008–2010 przetestowano łącznie 376 izolatów Puccinia triticina pochodzących z pszenicy i pszenżyta. Pojedyncze izolaty testowano na siewkach 38 linii izogenicznych NIL w celu określenia wirulencji, wyprowadzonych na bazie odmiany Thatcher z genami odporności Lr. Obserwowano wysoką częstotliwość wirulencji patogena (70–100%) w stosunku do większości genów odporności. W omawianym okresie badań niski poziom wirulencji w populacji Puccinia triticina pochodzącej z pszenicy notowano wobec genów: Lr2a, Lr2b, Lr26, Lr38 i LrW. W odniesieniu do populacji pochodzącej z pszenżyta niską częstotliwość wirulencji stwierdzono w stosunku do genów: Lr1, Lr2a, Lr3, Lr17, Lr20, Lr38 i LrW. W przypadku linii z genami: Lr9, Lr23, Lr24 i Lr25 notowano pojawienie się wirulentnych izolatów. Aktualnie gen Lr19 nadal pozostaje wysoce skuteczny na populacje Puccinia triticina z obu gatunków zbóż. W oparciu o zestaw 15 linii izogenicznych: Lr1, Lr2a, Lr2b, Lr2c, Lr3, Lr9, Lr11, Lr15, Lr17, Lr19, Lr21, Lr23, Lr24, Lr26, Lr28 zidentyfikowano patotypy Puccinia triticina pochodzące z pszenicy i pszenżyta. W okresie badawczym patotypy: 12720 i 12724 przeważały w populacji pochodzącej z pszenicy, natomiast wśród patotypów z pszenżyta dominowały: 41122 i 41126...

Wzrastające wymagania jakościowe dotyczące znajomości zawartości białka w różnych surowcach roślinnych jak również w żywności i paszach spowodowały szersze użycie metody Dumasa, która jest metodą nawet starszą niż powszechnie od lat stosowana metoda Kjeldahla. Celem badań było porównanie wyników zawartości białka w 138 próbkach ziarna trzech rodzajów zbóż, pszenicy, owsa i jęczmienia oraz 4 próbkach śruty rzepakowej i jednej sojowej, wyprodukowanych w warunkach polskich, uzyskanych tymi dwiema metodami standardowymi. Stwierdzono wysoką korelację między wynikami otrzymanymi metodą Dumasa i Kjeldahla, wynosząca 0,9983 dla całego materiału badawczego. Wyniki uzyskane metodą Dumasa były średnio o 0,46 jednostki procentowej wyższe, aniżeli te otrzymane metodą Kjeldahla, co stanowiło 2,4%, jednakże różnice pomiędzy metodami zależały od rodzaju badanego produktu roślinnego. Stwierdzone wysokie korelacje między wynikami otrzymanymi tymi dwiema metodami wskazują, iż metoda Dumasa z powodzeniem może być stosowana, jako metoda alternatywna do badania ziarna zbóż, śruty rzepakowej i sojowej, na zawartość białka...

Ścisłe doświadczenia polowe wykonano w latach 2005–2007 na terenie Stacji Doświadczalnej w Winnej Górze, należącej do Instytutu Ochrony Roślin — PIB w Poznaniu. Celem prowadzonych badań było porównanie skuteczności chwastobójczej mieszaniny tritosulfuron + dikamba (Mocarz 75 WG) w pszenicy jarej odmiany Bryza, jęczmieniu jarym odmiany Antek oraz owsie odmiany Cwał wysiewanych w siewach czystych i w dwugatunkowych mieszankach. Herbicyd Mocarz 75 WG zastosowano w dawce 0,2 kg•ha-1 w fazie 3–5 liści zbóż plecakowym opryskiwaczem Gloria. Analizę zachwaszczenia łanu zbóż wykonywano metodą ilościowo-wagową, dwukrotnie w okresie wegetacji (3–4 tygodni po zabiegu oraz 7–8 tygodni po zabiegu). Skuteczność działania herbicydu w mieszankach porównywano z jego efektywnością w siewach czystych poszczególnych gatunków. Z przeprowadzonych analiz wynika, że z badanych mieszanek w najmniejszym stopniu zachwaszczona była mieszanka jęczmienia z owsem, a w największym pszenicy z owsem. Potwierdzono, że mie¬szanki pszenicy z jęczmieniem, pszenicy z owsem oraz jęczmienia z owsem wpływają na redukcję zachwaszczenia. Ponadto wykazano wyższą skuteczność działania mieszaniny tritosulfuron + dikamba w mieszankach w porównaniu do siewów czystych poszczególnych komponentów. Plony ziarna zbóż w mieszankach z udziałem pszenicy istotnie przewyższały plony pszenicy w siewie czystym, natomiast plony mieszanki jęczmienia z owsem plonowały wyżej niż oba gatunki wysiewane pojedynczo...

W doświadczeniu polowym, założonym metodą losowanych bloków na poletkach 5 m2, zbadano poziom plonowania, masę 1000 ziaren, ciężar objętościowy i indeks restoracji u 29 mieszańców F1 uzyskanych po pierwszym cyklu wytwarzania materiałów wyjściowych do hodowli mieszańcowej heksaploidalnego pszenżyta ozimego w systemie CMS Pampa, przeniesionym z hodowli żyta. Indeks restoracji wahał się w granicach 4,9–91,3%, plon od 25,9 do 91,7% plonu wzorca Moderato (wynoszącego średnio 3,1 kg/5 m2), masa 1000 ziarniaków zmieniała się od 24,3 do 38,5 g (dla Moderato 27,7 g) a ciężar objętościowy od 56,1 do 68,1 kg/hl (dla Moderato 63,03 kg/hl). Przedyskutowano przydatność wybranych linii żeńskich i męskich do następnego cyklu krzyżowań i selekcji oraz metodykę dalszych prac nad uzyskaniem genotypów zapewniających wyższy poziom heterozji i tolerancji cytoplazmy Pampa przez pszenżyto...

W kulturach pylnikowych 15 form mieszańcowych pszenżyta ozimego badano częstotliwość uzyskiwania androgenicznych roślin. Ze wszystkich genotypów otrzymano zielone rośliny, przy czym częstotliwość wahała się od 0,4 do 15,2/100 pylników w poszczególnych genotypach. Dla regeneracji roślin zastosowano pożywkę 190-2 z dwoma stężeniami kinetyny (0,5 lub 1,5 mg/l). Na pożywce zawierającej 0,5 mg/l kinetyny otrzymano więcej zielonych roślin, tj. od 2,5 do 46,7/100 androgenicznych struktur. Poziom ploidalności oznaczono cytometrycznie u 350 roślin i w zależności od genotypu stwierdzono od 17,6 do 80,0% spontanicznie podwojonych haploidów. Ogółem uzyskano 80,3% linii DH pszenżyta ozimego, wśród których było 38,0% spontanicznie podwojonych haploidów, natomiast w wyniku kolchicynowania 209 roślin haploidalnych otrzymano 70,8% linii DH...

W pracy przedstawiono przegląd najnowszego dorobku naukowego, publikowanego głównie w prestiżowych czasopismach, w zakresie zastosowań i badań przydatności wielu metod statystycznych do charakterystyki interakcji genotypowo-środowiskowej (interakcji GE) dla plonu i innych cech rolniczych odmian testowanych w doświadczeniach oraz analizy i interpretacji tej interakcji w kategoriach oceny odmian pod względem ich stabilności i adaptacji dla rozpatrywanych cech. Wśród rosnącego bogactwa klasycznych i oryginalnych metod, stosowanych w wymienionych badaniach nad oceną wartości gospodarczej odmian, dominują metody wielowymiarowe oparte na analizie składowych głównych, takie, jak analiza AMMI (ang. the additive main effects and multiplicative interaction model-based analysis), analiza GGE (ang. the genotype main effects and genotype × environment interaction effects model-based analysis) oraz łączna analiza skupień i AMMI lub GGE. Stosowane są także dość szeroko metody oparte na relatywnie prostych miarach stabilności i szerokiej adaptacji odmian pod względem badanych cech. To wyjątkowo bogate spektrum metod, przeznaczonych do wielostronnej oceny odmian z uwzględnieniem średnich genotypowych i efektów interakcji GE, stanowi wartościową ofertę metodyki statystycznej, z której szerzej powinni korzystać hodowcy i badacze wartości gospodarczej odmian roślin uprawnych w Polsce...

Określono uwarunkowania genetyczne odporności na mączniaka (Blumeria graminis f.sp. hordei) u 9 odmian jęczmienia ozimego i 21 odmian jęczmienia jarego, które zostały włączone badań rejestrowych w Polsce w roku 2010. U odmian ozimych stwierdzono występowanie jednego lub więcej genów odporności związanych z locus Mla (Mla6, Mla14). W odmianach jarych stwierdzono obecność genów Mla1, Ml 1-B-53 oraz mlo. W 3 odmianach ozimych oraz 2 odmianach jarych odporność uwarunkowana była genami niezidentyfikowanymi. Prowadzone badania wykazały, że na populację Blumeria graminis f.sp. hordei występującą w Polsce odporne są tylko odmiany z genem mlo oraz 2 odmiany o bliżej nieokreślonych genach...

Badano zdolność kombinacyjną wybranych komponentów matecznych i ojcowskich wytwo¬rzonych w firmach hodowlanych: Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o., Poznańska Hodowla Roślin Sp. z o.o., Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. W doświadczeniu przeprowadzonym w 2009 r. oceniano 45 mieszańców F1 pochodzących z krzyżowania 9 męskosterylnych mieszańców pojedynczych (CMS-SC) z 5 populacjami przywracającymi płodność (restorerami). Doświadczenie prowadzone w 2010 roku zawierało 35 mieszańców F1 uzyskanych poprzez krzyżowanie 7 męskosterylnych mieszańców pojedynczych (CMS-SC) z 5 restorerami płodności. Doświadczenia polowe zostały założone metodą bloków niekompletnych w 3 miejscowościach (Choryń, Nagradowice, Radzików) i w 3 powtórzeniach. Wielkość poletka wynosiła 5 m2, a gęstość siewu 250 kiełkujących ziaren/m2. Analizowano następujące cechy: plon ziarna, masa 1000 ziaren, wysokość roślin, termin kłoszenia, intensywność pylenia, porażenie rdzą brunatną i stopień wylegania. Przeprowadzono analizę wariancji zdolności kombinacyjnej, oszacowano efekty ogólnej zdolności kombinacyjnej rodziców (GCA) i swoistej zdolności kombinacyjnej par rodzicielskich (SCA) oraz ich współdziałanie ze środowiskiem. Analiza wariancji wykazała istotne zróżnicowanie mieszańców doświadczenia przeprowadzonego w 2009 roku pod względem wszystkich cech użytkowych. Stwierdzono istotną zmienność ogólnej zdolności kombinacyjnej komponentów matecznych i ojcowskich pod względem większości cech. Zmienność swoistej zdolności kombinacyjnej okazała się istotna głównie dla porażenia rdzą brunatną. Mieszańce oceniane w doświadczeniu przeprowadzonym w 2010 roku także były istotnie zróżnicowane pod względem większości cech użytkowych. Komponenty mateczne i ojcowskie różniły się istotnie pod względem ogólnej zdolności kombinacyjnej większości cech. Zmienność swoistej zdolności kombinacyjnej była znacząca tylko dla intensywności pylenia. Oszacowano wielkość i istotność efektów GCA wszystkich komponentów matecznych i ojcowskich średnio w trzech miejscowościach oraz w poszczególnych miejscowościach. Spośród genotypów ocenianych w latach 2009 i 2010, wyodrębniono komponenty mateczne oraz ojcowskie o dobrej zdolności kombinacyjnej plonu ziarna i innych cech użytkowych do wykorzystania w programie hodowli mieszańców...

W latach 2009 i 2010 badano zdolność przywracania męskiej płodności dużej liczby młodych linii wsobnych pokoleń S1–S3 wyprowadzonych z polskich populacji hodowlanych oraz z populacji wytworzonych z udziałem tureckich populacji miejscowych. Wykonano krzyżowanie roślin tych linii z męskosterylnym testerem trudnym do przywrócenia płodności (CMS-Tt). Męską płodność mieszańców testowych określano poprzez wizualną bonitację intensywności pylenia kłosów na poletkach obserwacyjnych i/lub wyznaczenie indeksu restoracji na podstawie wyników oceny męskiej płodności pojedynczych roślin. Stwierdzono, że pełne restorery płodności występowały bardzo rzadko wśród linii wsobnych wyprowadzonych z polskich populacji żyta. Frekwencja linii całkowicie przywracających płodność swoim mieszańcom z CMS-Tt wynosiła odpowiednio tylko 1,2% i 0,3% w grupie linii ocenianych odpowiednio w latach 2009 i 2010. Przeważającą większość (75,8% i 79,2%) tych linii stanowiły częściowe restorery. Znacznie większą zdolnością przywracania płodności i częstością efektywnych restorerów charakteryzowała się grupa linii wsobnych wytworzonych z udziałem tureckich populacji miejscowych. Frekwencja genotypów o indeksie restoracji ponad 70% wynosiła 48,3% i 82,3% odpowiednio w latach 2009 i 2010. Połowa spośród linii wsobnych ocenianych w 2010 roku miała indeks restoracji wynoszący 100%. Wydaje się, że wybrane linie restorery mogą być wykorzystane w programie hodowli komponentów ojcowskich dla mieszańców żyta...

Przedmiotem badań było 30 form żyta ozimego badanych w doświadczeniach wstępnych przez sześć Zakładów Hodowli Roślin oraz Zakład Roślin Zbożowych IHAR w Krakowie. Wyniki prezentowane w pracy dotyczą obiektów badanych w 2009 r. w 6 miejscowościach. Pod uwagę wzięto 10 cech: plon, MTZ, wysokość, odporność na wyleganie, przezimowanie, liczba dni do kłoszenia, liczba dni do dojrzałości, pylenie, odporność na mączniaka i rdzę brunatną. Celem pracy było: 1. zastosowanie analizy składowych głównych (PCA) na wartościach transformowanych dla cech wyrażonych w skali bonitacyjnej, 2. szczegółowe porównanie badanych form żyta przy użyciu regresji składowych głównych (PCR). Analiza składowych głównych PCA na wartościach poddanych transformacji wyjaśniła ponad 15% więcej zmienności całkowitej niż PCA na wartościach nietransformowanych dla trzech pierwszych składowych. Wyniki analizy PCR przedstawiono za pomocą wykresów przedstawiających zróżnicowanie badanych form żyta ozimego pod kątem wybranej cechy. Forma populacyjna HRSM 4 swoimi właściwościami zbliżona jest do form mieszańcowych...

W pracy analizowano stabilność plonowania 12 form populacyjnych i 18 mieszańcowych żyta ozimego badanych w doświadczeniach wstępnych prowadzonych w 2009 roku w 6 miejscowościach. Celem pracy było porównanie parametrycznych i nieparametrycznych miar stabilności oraz wskazanie stabilnie i wysoko plonujących genotypów żyta ozimego. Zastosowano 17 miar stabilności, wśród których wydzielono, na podstawie hierarchicznej analizy skupień, 3 grupy. Grupa 1 to miary wskazujące na stabilność dynamiczną silnie skorelowane ze średnią genotypową: Pi, Di, YS i TOP; grupa 2 — miary służące do wyznaczania genotypów o przeciętnym plonie ale wysokiej stabilności: bi, α Si2 i CV; grupa 3 — miary stabilności w sensie statycznym wskazujące genotypy do uprawy ekstensywnej: Si(1), Si(2), Si(3) i Si(6), Sdi2, , , Wi i D2. Wśród genotypów populacyjnych stabilnymi i wysoko plonującymi rodami były CHD 62 i CHD 43. Rody te mogą być stosowane w uprawie intensywnej. Ród populacyjny CHD 17, ze względu na średni plon i wysoki poziom stabilności może znaleźć zastosowanie w uprawie ekstensywnej. Wśród genotypów mieszańcowych rodami wysoko plonującymi i wysoko stabilnymi wskazanymi do uprawy intensywnej były CHD 548, CHD 516, CHD 621, SMH 8121 i SMH 8240...

Etefon, trineksapak etylu i chlorek chloromekwatu są popularnie stosowanymi retardantami wzrostu w uprawie zbóż. Obok działania retardacyjnego (hamowania wzrostu elongacyjnego pędu), a tym samym ochrony roślin przed wyleganiem, charakteryzuje je także znaczny wpływ na procesy rozwoju roślin. Celem badań była ocena wpływu trineksapaku etylu, etefonu i chlorku chloromekwatu stosowanych w mieszaninach i w zabiegach sekwencyjnych. Badania polowe prowadzono w Instytucie Ochrony Roślin, w latach 2008–2010. Do doświadczeń wybrano dwie odmiany żyta ozimego: odmianę populacyjną — Dańkowskie Diament i odmianę heterozyjną – Visello. W doświadczeniach stosowano regulatory wzrostu i rozwoju roślin: trineksapak etylu (Moddus 250 EC), chlorek chloromekwatu (Antywylegacz płynny 675 SL) i etefon (Cerone 480 SL). Retardanty stosowano w mieszaninach (zabieg w fazie BBCH 31 rośliny uprawnej) lub w zabiegach sekwencyjnych (I zabieg w fazie BBCH 31, II zabieg w fazie BBCH 37). Mieszaniny stosowano w kombinacjach: trineksapak etylu + chlorek chloromekwatu oraz trineksapak etylu + etefon. W wariancie zabiegów sekwencyjnych stosowano: trineksapak etylu (I zabieg) i chlorek chloromekwatu (II zabieg) oraz trineksapak etylu (I zabieg) i etefon (II zabieg). W doświadczeniach oceniano wysokość roślin, wyleganie, zawartość chlorofilu w liściu podflagowym, liczbę źdźbeł kłosonośnych na jednostce powierzchni, masę 1000 ziaren, liczbę ziaren w kłosie, plon, gęstość ziarna w stanie zsypnym, wilgotność ziarna oraz zawartość białka i skrobi w ziarnie. Poszczególne lata badań charakteryzowały odmienne warunki pogodowe. Zaobserwowano znaczne różnice w podatności odmianowej na badane substancje oraz sposób ich aplikacji...

Celem doświadczenia była ocena wartości gospodarczej nowych odmian kukurydzy cukrowej oraz określenie ich przydatności na potrzeby zarówno przemysłu przetwórczego jak i bezpośredniej konsumpcji. Doświadczenie przeprowadzono w ZDD Swadzim w latach 2008–2010. W każdym roku badań określono długość okresu wegetacji (dni), plon kolb (t/ha), udział kolb I klasy (%), długość kolb (cm) oraz liczbę ziaren w kolbie (szt.). Przydatność badanych odmian dla kierunków użytkowania określono za pomocą sumy punktów dziewięciostopniowej skali w odniesieniu do określonych cech. Wykazano, iż na potrzeby przetwórstwa można polecić odmiany GSS 5698, Passion oraz Golda, natomiast mieszańce szczególnie nadające się do bezpośredniego spożycia to Royalty oraz Passion...

Celem doświadczenia była ocena reakcji nowych odmian kukurydzy cukrowej na stosowanie mieszaniny mezotrion + S-metolachlor. Badania przeprowadzono w latach 2007–2009 w ZDD Gorzyń, filia Swadzim. Przebadano dziesięć odmian kukurydzy cukrowej — Basin, Dixon, Garrison, Golda, GSS 5022, Rana, Shaker, Shimmer, Sweet Trophy oraz Sweet Tasty. Zabieg herbicydem wykonano w fazie 5–6 liści kukurydzy cukrowej. Określono plon kolb (t/ha), udział kolb I klasy (%), długość kolb (cm), liczbę kolb z hektara (szt.) oraz liczbę ziaren w kolbie (szt.). Stwierdzono przemijające fitotoksyczne działanie herbicydu u trzech badanych odmian. Mieszanina mezotrion + S-metolachlor wpłynęła na obniżenie plonu ośmiu odmian, zmniejszenie udziału kolb I klasy u siedmiu odmian, długość kolb u sześciu odmian oraz liczbę kolb zebranych z hektara u dziewięciu odmian, nie miała jednak istotnego wpływu na liczbę ziaren w kolbie...

Praca zawiera wyniki badań zdolności kombinacyjnych linii DH przeprowadzonych na podstawie analizy statystycznej trzyletniej serii doświadczeń linia × tester z rzepakiem ozimym. Podstawą badań serii była analiza wariancji oparta na modelu mieszanym obserwacji. Została ona przeprowadzona dla serii doświadczeń, których obiektami były mieszańce uzyskane ze skrzyżowania 7 linii z 4 testerami. Każde z doświadczeń założone było w układzie losowanych bloków w trzech replikacjach. W pracy przedstawione są wyniki analizy efektów ogólnej (GCA) i specyficznej (SCA) zdolności kombinacyjnej linii rodzicielskich ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych (oleinowego, linolowego i linolenowego) u mieszańców F2 linia × tester. Dla każdego z badanych kwasów wyznaczono oceny średnich efektów GCA i SCA linii DH i testerów oraz dokonano testowania ich istotności. Podstawowym celem pracy był wybór tych linii DH rzepaku ozimego, które spełniałyby wymagania dotyczące odpowiedniej zawartości kwasów tłuszczowych w oleju nasion przydatnych w produkcji biopaliw oraz farb i lakierów...

Scharakteryzowano 134 odmiany ziemniaka znajdujące się w 2010 roku w Krajowym Rejestrze, pod kątem odporności i reakcji roślin na zakażenie wirusami ziemniaka: Y (PVY), liściozwoju (PLRV), M (PVM), X (PVX) i S (PVS). Odmiany pochodzenia zagranicznego: Kuras, Roko, Sante i Zuzanna oraz 23 polskie odmiany krańcowo odporne na PVY nie uległy porażeniu żadnym z czterech szczepów tego wirusa użytych do zakażeń. W tych odmianach, z wyjątkiem odmian Rudawa, Rumpel i Sante, stwierdzono obecność genu Ry. Polskie odmiany ziemniaka są stosunkowo odporne na stare szczepy PVYo i PVYN Ny, natomiast większość podlega „nowym” szczepom PVYN W i PVYNTN. Nekrozy na bulwach roślin zakażonych PVYNTN znaleziono w 25 odmianach wprowadzonych do Krajowego Rejestru i trzech dopuszczonych do uprawy na przetwórstwo: Erntestolz, Hermes i Saturna. Wśród odmian polowo odpornych na PLRV inokulowanych przez szczepienie, 12 reagowało nietolerancyjnie. Oceniono nasilenie objawów chorobowych wywoływanych w odmianach ziemniaka po inokulacji roślin PLRV przy użyciu mszyc jako wektorów. Ocenę reakcji na PVM przeprowadzono po inokulacji mechanicznej roślin silnym szczepem PVM. Cztery odmiany z genem Rm: Ametyst, Eugenia, Finezja i Korona okazały się odporne na PVM, z pozostałych badanych odmian większość wykazała podatność na infekcję połączoną ze słabymi objawami chorobowymi, 32 odmiany wykazały silne objawy, a kilkanaście odmian średnią odporność na zakażenie. Odporność krańcową na PVX warunkowaną obecnością genu RX, lub wysoką odporność różnego pochodzenia wykazały 24 polskie i 13 zagranicznych odmian. Odmiana Neptun, jako jedyna wśród badanych posiada gen NS i odznacza się odpornością na wirus S ziemniaka...

Zawartość włókna jest jedną z najważniejszych cech użytkowych włóknistych form lnu. Proces formowania włókna w łodydze jest w dużym stopniu zależny od warunków klimatycznych oraz stosowanej agrotechniki. Wyniki prowadzonych badań wskazują również na małą zmienność tej cechy, co powoduje trudności w procesie hodowli nowych odmian lnu włóknistego. Celem pracy była analiza 10 genotypów lnu włóknistego (czterech odmian rodzicielskich i sześciu mieszańców pokolenia F1) pod względem zawartości włókna. Mieszańce otrzymano w wyniku krzyżowania odmian wyjściowych w układzie diallelicznym. Przeprowadzona analiza obejmowała: ocenę ogólnej zdolności kombinacyjnej (GCA) odmian rodzicielskich, ocenę specyficznej zdolności kombinacyjnej (SCA) mieszańców, ocenę efektu heterozji mieszańców i określenie odziedziczalności zawartości włókna. Doświadczenie przeprowadzono w hali wegetacyjnej, w czterech powtórzeniach. Pomiary biometryczne wykonano na 30 roślinach z każdego powtórzenia. Obliczenia statystyczne wykonano przy użyciu programu DGH 2...

Jedną z najpoważniejszych chorób występujących na plantacjach lnu włóknistego jest fuzarioza wywoływana przez grzyb z rodzaju Fusarium. Przy silnym stopniu porażenia uprawy lnu przez fuzariozę plon słomy może obniżyć się do 60%, nasion do 80%. W kulturach pylnikowych włóknistego (Linum ustatissimum L.) otrzymano regeneranty, u których przeprowadzono obserwacje dziedziczenia odporności na fuzariozę w pokoleniach R2–R4. W tym celu założono wazonowe i polowe doświadczenia prowokacyjne. Jako inokulum infekcyjne użyto następujące gatunki grzybów: Fusarium oxysporum f.lini, Fusarium avenaceum, Fusarium culmorum, Fusarium gibbosum, Fusarium sambucinum i Fusarium poa. Dla odmiany Alba, średnio wrażliwej na fuzariozę, otrzymano linie regenerantów odpornych na tę chorobę. Najlepszą okazała się linia regeneranta Alba 1000, u której obliczono 88 % roślin zdrowych w wazonowym doświadczeniu prowokacyjnym, natomiast w testach polowych zawsze uzyskiwała ocenę 9, ponieważ na poletku występowały tylko rośliny zdrowe...

Ocenę zróżnicowania genotypowego parametrów technologicznych nasion w tym czasu gotowania przeprowadzono dla odmian grochu siewnego z Krajowego Rejestru. Nasiona pochodziły ze zbioru z dwóch kolejnych sezonów wegetacyjnych w Radzikowie (centralna Polska). W ocenie uwzględniano następujące parametry: masę 1000 nasion (MTN), procentowy udział łuski, zawartość białka, zawartość popiołu, pojemność hydratacyjną nasion, elektroprzewodnictwo roztworów po moczeniu nasion oraz czas gotowania. Stwierdzono istotność różnic genotypowych, lat zbioru oraz współdziałania genotypy × lata dla każdej z badanych cech nasion. Najwyższy współczynnik zmienności międzyodmianowej (CV%) stwierdzono dla czasu gotowania (24,1 i 22,3 odpowiednio dla CG 50% i CG 80%), następnie dla elektroprzewodnictwa roztworów po moczeniu (15,8) i masy 1000 nasion (10,0). Zidentyfikowano odmiany o skrajnie odbiegających wartościach dla poszcze¬gólnych cech. Istotność współdziałania wskazuje na różną reakcję odmian na warunki sezonu wegetacyjnego. Analiza skupień metodą Warda, z zastosowaniem kwadratu odległości euklidesowej jako miary odległości, pozwoliła wydzielić 4 grupy jednorodne pod względem 8 cech nasion. Uzyskane wyniki mogą być wykorzystane przez hodowców roślin w procesie tworzenia nowych odmian...

Obiekty badawcze stanowiły: mutant o okrągłych nasionach, odmiany Derek i Krab, jako potencjalny materiał z którego wywodzi się wyselekcjonowana okrągłonasienna forma oraz o obiekt kolekcyjny z Włoch (typowy przedstawiciel lędźwianów Południowej Europy). Zmienność cech na poziomie fenotypowym oceniano w oparciu o wyniki dwuletnich doświadczeń polowych w latach 2008 i 2009 założonych w czterech zróżnicowanych glebowo miejscowościach wykorzystując w tym celu wielocechową analizę statystyczną. Zmienność genetyczną wyrażoną stopniem podobieństwa genetycznego oceniano za pomocą markerów ISSR. Ponadto, oceniano skład chemiczny nasion w odniesieniu do zawartości białka, tłuszczu, profilu kwasów tłuszczowych oraz neurotoksyny — β-ODAP. Wykazano, że kulista forma lędźwianu pod względem takich cech jak: liczba rozgałęzień i strąków z rośliny, długość strąka, masa nasion ze strąka, liczba nasion z rośliny, a zwłaszcza masa 1000 nasion różni się istotnie od odmian Derek i Krab, a wszystkie trzy formy reprezentują inny morfotyp i poziom cech plonotwórczych w porównaniu z obiektem z Włoch. Ponadto, kulista forma charakteryzowała się wyższą niż u pozostałych form zawartością białka i tłuszczu, z dominującą zawartością kwasu oleinowego w profilu kwasów tłuszczowych. Wszystkie rodzime formy lędźwianu charakteryzowały się zbliżoną zawartością w nasionach neurotoksyny — β-ODAP z wyraźnie wyższą jej zawartością u formy z Włoch. Wykreślony dendrogram na podstawie wyników analizy ISSR wskazuje, że krajowe formy charakteryzują się znacznym podobieństwem genetycznym i wyraźną odrębnością od włoskiej formy. Wyniki na poziomie fenotypowym uzyskane z doświadczeń polowych wskazują ponadto, że spontaniczna mutacja kształtu nasion powstała z dużym prawdopodobieństwem w obrębie materiału populacyjnego z którego pochodzi odmiana Derek, aczkolwiek na poziomie molekularnym mutant wykazywał bliższe podobieństwo do odmiany Krab...

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) jest rośliną o bardzo szerokich właściwościach leczniczych, wśród których najistotniejsze to działanie odkażające, przeciwzapalne i przeciwpotne. Wyciągi z szałwii regulują pracę układu pokarmowego, obniżają poziom cukru we krwi, a także są silnym lekiem antyseptycznym unieczynniającym toksyny bakteryjne oraz hamującym rozmnażanie wielu rodzajów bakterii Gram dodatnich i Gram ujemnych, także odpornych na antybiotyki. Swoje wszechstronne zastosowanie szałwia zawdzięcza olejkowi eterycznemu o złożonym składzie, zawierającym m.in. tujon, cyneol, kamforę, borneol i pinen. Oprócz tego występują w nim garbniki katechinowe, trójterpeny, flawonoidy, gorycze (karnozol), kwasy organiczne, a także witaminy B1, C, PP oraz karoteny. Techniki in vitro umożliwiają masowe namnażanie wyselekcjonowanych roślin o najlepszych parametrach leczniczych lub roślin o nowych cechach uzyskanych na drodze transformacji. Celem badań było określenie wpływu wybranych cytokinin na wydajność mikropropagacji szałwii. Materiał do badań stanowiły eksplantaty wierzchołkowe szałwii, odmiany Bona. Hodowlę prowadzono na pożywkach Murashige Skoog (MS), zawierających różne stężenie kinetyny, BAP oraz zeatyny (2, 5, 10 mg/l). Najlepszy współczynnik namnażania roślin otrzymano przy użyciu cytokininy BAP (3,5–3, w zależności od stężenia), jednak zbyt duży odsetek zwitryfikowanych roślin skłonił do obniżenia poziomu tego fitohormonu. Wydajność i stabilność mikropropagacji przy użyciu BAP w stężeniu 0,3 mg/l sprawdzono podczas długookresowej hodowli (do pokolenia n-6). Praca obejmuje również zastosowanie cytokininy meta-Topolina (mT) jako alternatywy do fitohormonu BAP. Najlepsze rezultaty w mikropropagacji szałwii uzyskano przy zastosowaniu pożywki modyfikowanej 0,3 mg/l BAP. Współczynnik namanażania w tym przypadku oscylował w granicach 2,4–3,4 w kolejnych cyklach namnożeniowych...

Przedmiot niniejszych badań stanowi materiał hodowlany nowo zaaklimatyzowanego w Radzikowie perzu wydłużonego pochodzącego z Azji. Badania prowadzono w Radzikowie w latach 2009–2011, polowe w dwóch doświadczeniach — w jednym nad właściwościami biologicznymi i anatomicznymi (zwłaszcza pędów generatywnych), a w drugim nad agrotechniką (głównie nawożenie i sposoby siewu). Analizy chemiczne i anatomiczne wykonane w laboratorium dwóch Katedr (Katedra Nauk o Drewnie i Katedra Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego) Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Stwierdzono iż perz wydłużony różni się znacznie w stosunku do gatunków rodzimej polskiej flory traw wieloma cechami biologicznymi i morfologicznymi, a także anatomicznymi i składem chemicznym. Niektóre z tych cech wyraźnie predysponują perz wydłużony do jego uprawy i wykorzystania na cele fitoenergetyczne, a szczególnie do uzyskiwania energii cieplnej przez spalanie. Realność wykorzystania tej rośliny jako fitoenergetycznej zapewnia wysoki plon biomasy dobrej jakości i nasion...

Kasztanowiec zwyczajny (Aesculus hippocastanum L.) jest drzewem liściastym, wywodzącym się z Półwyspu Bałkańskiego. Odkąd został sprowadzony do Polski stanowi popularne drzewo wykorzystywane do nasadzeń w parkach oraz alejach. Z uwagi na zawartość escyny o działaniu przeciwobrzękowym, przeciwzapalnym oraz uszczelniającym naczynia krwionośne znalazł również zastosowanie w medycynie i kosmetyce. W ostatnich latach największym zagrożeniem dla drzewa jest motyl — szrotówek kasztanowcowiaczek (Cameraria ohridella). Owad żerując na liściach prowadzi do defoliacji drzewa, a w konsekwencji do powtórnego listnienia i kwitnienia na jesień, przez co drzewo staje się mniej odporne na mrozy. Najczęściej stosowane metody zwalczania szkodnika, pomimo iż prowadzą do zmniejszenia jego liczebności, nie chronią drzewa w sposób całkowity. Przyszłością w ochronie tego gatunku może być wykorzystanie nowoczesnych narzędzi biotechnologii przez zastosowanie mikropropagacji cennych genotypów. Celem badań było opracowanie skutecznej i wydajnej metody namnażania wyselekcjonowanego genotypu A. hippocastanum, odpornego na szrotówka kasztanowcowiaczka, metodą mikropropagacji. Kultury zainicjowano poprzez pobranie z rośliny matecznej eksplantatów, które poddano sterylizacji w 15% roztworze podchlorynu sodu i umieszczono na pożywce do namnażania — MS ½ NO3 zawierającą fitohormon BAP (1 mg/l). Pasaż na świeżą pożywkę odbywał się co 4 tygodnie. Zastosowana do namnażania pożywka przyniosła satysfakcjonujące wyniki propagacji roślin. Współczynnik namnażania w pięciu kolejnych cyklach namnożeniowych oscylował w granicach 3–5. W celu indukcji ukorzeniania rozmnożonych pędów zastosowano kilka rodzajów pożywek z różną kombinacją hormonów i ich stężeń. Jednak wszystkie użyte na etapie ukorzeniania podłoża nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, stąd prace nad ukorzenianiem i aklimatyzacją sadzonek A. hippocastanum wymagają kontynuacji...

Celem pracy jest dyskusja o analizie związków w systemach przyczynowo-skutkowych w agronomii i hodowli roślin. Systemy te są zawężone do takich, które obejmują związki liniowe między zmiennymi losowymi. Omówione są następujące metody statystyczne i zagadnienia: analiza ścieżek, sekwencyjna analiza plonu, dwukierunkowy podział zmienności plonu, oraz wnioskowanie o związkach przyczynowo-skutkowych dla populacji genotypów. Dyskusja teoretyczna opiera się na biologicznych aspektach rozwoju roślin uprawnych i ich współdziałaniu ze środowiskiem. W pracy ukazane są też praktyczne aspekty analizy związków przyczynowo-skutkowych, wskazując możliwości interpretacyjne konkretnych metod, a także ich ograniczenia...

Analizy wielocechowe są coraz szerzej stosowane w badaniach rolniczych. Powszechna dostępność pakietów statystycznych realizujących tego typu analizy pozwala na ich powszechne wykorzystywanie. Problemem staje się więc umiejętność właściwego wykorzystania tych analiz i poprawnej interpretacji uzyskanych z nich wyników. W pracy omówiono podstawowe pojęcia analizy wielozmiennej, opisano wielozmienny model liniowy obserwacji, wielocechową analizę wariancji, niezbędne statystyki testowe a także wielocechowe metody oceny podobieństwa obiektów...

Prowadząc doświadczenia oraz analizując dane pochodzące z doświadczeń często obserwuje się i analizuje wiele cech charakteryzujących pewne obiekty doświadczalne. Często każda z tych cech analizowana jest osobno. Jednak, by mieć pełen obraz wyłaniający się z prowadzonych badań, należy sięgnąć do analizy wielocechowej pozwalającej na całościowe podejście do badanego problemu. W pracy przedstawiono praktyczny przykład obliczeniowy opisanych w części pierwszej metod wielocechowych analiz statystycznych. W szczególności przedstawiono wielozmienną analizę wariancji oraz powiązane z nią: analizę kontrastów oraz analizę zmiennych kanonicznych...

Celem pracy było poznanie wpływu różnych czynników ilościowych i jakościowych takich jak; temperatury stycznia i lutego, pochodzenia genetycznego i geograficznego rodów pszenicy ozimej na ich przezimowanie w doświadczeniach polowych w 2009–2010 roku, przeprowadzonych w 3 miejscowościach. W celu wyjaśnienia wpływu badanych czynników na przezimowanie przeprowadzono wieloczynnikową analizę wariancji (ANOVA), która umożliwiała wyjaśnienie skomplikowanych relacji uwzględniających równocześnie wpływ wielu czynników (zmiennych) na konkretną cechę (zmienną). Materiałem badawczym były 2 serie doświadczeń polowych z 133 rodami pszenicy ozimej wysianej jesienią 2009 roku w 7 miejscowościach; Dębinie, Polanowicach, Kobierzycach, Nagradowicach, Smolicach, Strzelcach i Szelejewie. W 3 miejscowościach; Debinie, Smolicach i Strzelcach wykonano wiosną 2010 roku ocenę przezimowania skali od 1 do 9 stopni, w której 1 oznacza słabe przezimowanie, a 9 — bardzo dobre. Zostały one sklasyfikowane jako zmienna ilościowa zależna. Czynnikami objaśniającymi ilościowymi były minimalne wartości temperatury w styczniu i lutym, natomiast zmiennymi klasyfikującymi; podział na 2 serie, pochodzenie genetyczne i geograficzne rodów. Obliczenia wykonano na danych nietransformowanych. Przyjęto mieszany model analizy wariancji. Do obliczeń zastosowano wieloczynnikową analizę wariancji wykorzystując procedurę GLM w Systemie SAS® 9.13. Analiza wariancji ujawniła wysoce istotny średni kwadrat odchyleń dla przyjętego modelu. Stwierdzono istotny wpływ 3 badanych czynników; poziomu temperatury miesiąca lutego, genetycznego (obiekty) i geograficznego (pochodzenia) na poziom przezimowania badanych rodów pszenicy ozimej. Nie stwierdzono istotnej interakcji pomiędzy badanymi czynnikami...

Dane do analiz pozyskano w roku 2009 z dwóch pól uprawnych obsianych pszenicą ozimą (odmian: Fregata i Potenzial) zlokalizowanych na Kujawach, w miejscowościach Miechowice i Osłonki. Na podstawie prób roślin i gleby pobranych (z miejsc o znanych współrzędnych geograficznych) na każdym z pól w 25 punktach oceniono wielkość plonu ziarna, zawartość białka w ziarnie oraz zasobność gleby w makroelementy (P2O5, K2O, MgO) oraz pH gleby. Dane poddano analizom geostatystycznym z wykorzystaniem pakietu geoR w programie R z użyciem funkcji variog() i variofit().Ocenę zmienności przestrzennej badanych cech wykonano wykorzystując parametry teoretycznych wariogramów...

Szczególną rolę w analizie danych odgrywa badanie rozkładu zmiennych ilościowych; w tym celu najlepsze okazują się być techniki graficzne. Wśród bogatej oferty różnego rodzaju wykresów wykorzystywanych w tym celu są przede wszystkim histogram, wykres gęstości prawdopodobieństwa i wykres pudełkowy (ang. boxplot). W pracy przedstawiono rzadziej stosowany diagram nazywany łodyga i liście (ang. stem-and-leaf plot), zaliczany do graficzno-tabelarycznych metod wizualizacji danych. Ten wykres wnosi wiele szczegółów do opisu rozkładu zmiennej. Dla zobrazowania przykła-dowych wykresów wykorzystujemy środowisko R...

Wizualizacja danych jest bardzo skutecznym narzędziem wspomagającym proces analizy danych rolniczych na każdym jej etapie, od zapoznawania się z danymi, poprzez interpretację zjawisk, aż po wnioskowanie. Często pozwala na skuteczne zaobserwowanie struktury danych czy obserwacji odstających lub nietypowych, które w innym wypadku trudno byłoby dostrzec. Można jednak znacznie rozszerzyć jej możliwości poprzez dynamiczny wpływ użytkownika na postać wykresu za pomocą interaktywnej wizualizacji. W tym artykule przedstawiliśmy podstawowe sposoby wykorzystania tego rodzaju wizualizacji, w celu zwiększenia możliwości interpretacyjnych analizowanych danych. W ten sposób chcemy zwrócić uwagę czytelników na bogate możliwości, jakie daje użytkownikowi interaktywna wizualizacja. W pracy wykorzystaliśmy możliwości oferowane przez środowisko R; każdemu przykładowi towarzyszy kod w R, który może zostać użyty przez czytelnika do zapoznania się z przykładem, ale także może zostać wykorzystany w praktyce analizy danych...

U roślin zbożowych, poszczególne cechy plonotwórcze oraz struktura morfologiczna kłosa kształtują się w określonych fazach rozwojowych, które zachodzą w zmiennych warunkach środowiska. Interakcja genotypu z biotycznymi i abiotycznymi czynnikami środowiska w trakcie trwania okresu wegetacji roślin również wpływa na kształtowanie się wielkości plonu. W niniejszej pracy dokonano aproksymacji wielkości plonu na podstawie cech, charakteryzujących nie tylko okres wegetacji roślin, ale także fazę ich pełnej dojrzałości. Do aproksymacji wykorzystano sieć MLP o bardzo prostej topologii, wynikającej zarówno z liczby, jak i struktury dostępnych danych. Efekt wytrenowania sieci był pozytywny. Uzyskane wyniki wyraźnie wskazują, iż sieć typu MLP może służyć jako narzędzie wspomagające prognozowanie plonu jęczmienia jarego...

Trawniki stanowią istotny element krajobrazu miejskiego, pełniąc różnorodne funkcje estetyczno-środowiskowe, a ich produktywność jest dobrym wskaźnikiem funkcjonowania obszarów przyrodniczych. Problem szkodliwego oddziaływania stresów miejskich na tereny zieleni dotyczy w szczególności obszarów przyulicznych. Stosowane są zatem różnorodne zabiegi agrotechniczne, które zmierzają do poprawy tamtejszych warunków dla roślin. Jednym z nich jest wprowadzanie do gleb hydrożeli. Substancje te są zdolne do gromadzenia dużej ilości wody, łagodząc tym samym skutki suszy u roślin. Ich stosowanie jest przy tym tańsze niż nawadnianie. Niemniej jednak preparaty te wykazują również właściwości sorpcyjne w stosunku do niektórych kationów, które są zawarte w roztworze glebowym. Można zatem przypuszczać, że wysycanie matrycy żelu przez jony będzie obniżać efektywność sorbowania wody, a tym samym skuteczność działania hydrożelu. Celem badań była ocena działania hydrożelu w warunkach zasolenia na przykładzie reakcji wybranych gatunków traw gazonowych. W niniejszym artykule opisano wstępne wyniki doświadczeń, które prowadzono przez trzy miesiące w kontrolowanych warunkach szklarniowych. Miarą skuteczności działania hydrożelu była ocena kiełkowania, wysokości darni oraz kondycji traw narażonych na trzy poziomy zasolenia podłoża w obecności i przy braku sorbentu. Uzyskane wyniki pozwoliły stwierdzić, że niezależenie od obecności hydrożelu wzrost stężenia soli w podłożu osłabił kiełkowanie, wzrost i kondycję testowanych gatunków...

W ramach koordynacji projektu badawczego zamawianego PBZ-MNiSW-2/3/2006 pt. „Nowe metody genetyki molekularnej i genomiki służące doskonaleniu odmian roślin uprawnych” przeprowadzono badania ankietowe wśród krajowych ośrodków hodowli roślin na temat wykorzystania biotechnologii w procesie hodowlanym roślin uprawnych. W badaniach wzięło udział 18 krajowych ośrodków hodowli roślin. Ankieta obejmowała 14 rozbudowanych pytań, ukazujących obecny stan wykorzystania biotechnologii w hodowli twórczej, trudności w uzyskaniu oczekiwanego postępu hodowlanego, znacznie pożądanych kierunków hodowli w poszczególnych gatunkach, obecne i przyszłe zastosowanie markerów molekularnych, zainteresowanie firm hodowlanych w szkoleniu własnego personelu, celowości prowadzenia programu hodowli wstępnej przez wyspecjalizowane ośrodki oraz korzystania z usług biotechnologicznych oferowanych hodowcom...

Celem pracy jest adaptacja, przedstawienie, empiryczna ilustracja zastosowania oraz ocena przydatności łącznej trójkierunkowej analizy wariancji i procedury Tukeya dla wielokrotnych porównań średnich do wnioskowania o reakcji odmian na warunki agroekologiczne (środowiskowe) w miejscowościach i na intensywność uprawy (A1 i A2), z wykorzystaniem danych z jednorocznej, wielokrotnej serii dwuczynnikowych doświadczeń PDO, zakładanych w układzie split-block. Ilustracja empiryczna obejmowała analizę danych dla plonu ziarna pszenicy ozimej z mikropoletek, wyodrębnionych w doświadczeniach PDO w 2009 roku. Proponowana metodyka statystyczna okazała się efektywna przy wnioskowaniu o reakcji badanych odmian pszenicy ozimej zarówno na warunki środowiskowe, jak i intensywność uprawy. W badanych warunkach pogodowych odmiany pszenicy ozimej reagowały różnie pod względem plonu ziarna na zmienne warunki środowiskowe w Polsce, zaś reagowały one podobnym wzrostem plonu na zwiększenie intensywności uprawy, niezależnie od miejscowości. Średnie dodatnie efekty wzrostu intensywności uprawy na plon w środowiskach stacji oceny odmian zmniejszały się, wraz ze zmniejszaniem się produktywności tych środowisk...

Doświadczenie polowe przeprowadzono w Stacji Doświadczalnej w Bezku koło Chełma latach 2005–2007. Celem badań była ocena wpływu wsiewek międzyplonowych (koniczyna czerwona odm. Dajana, koniczyna biała odm. Astra) oraz stosowania herbicydu Chwastox Extra 300 SL na plon i elementy struktury plonu jęczmienia jarego odmiany Rataj uprawianego w monokulturze. Plon ziarna oraz elementy struktury plonu jęczmienia jarego były kształtowane przez warunki pogodowe w okresie wegetacji. Wsiewka koniczyny czerwonej powodowała istotny wzrost plonu ziarna, liczby kłosów produkcyjnych oraz liczby i masy ziaren w kłosie w stosunku do obiektu kontrolnego i obiektu z wsiewką koniczyny białej. Zastosowanie herbicydu Chwastox Extra 300 SL nie wpływało na istotną zmianę wielkości plonu ziarna jęczmienia jarego oraz elementów jego struktury...

Pektyny i proteoglikany AGP, jako elementy ściany komórkowej są w istotny sposób powiązane z regulacją procesów morfogenezy i różnicowania roślin. Celem przeprowadzonych badań była próba lokalizacji epitopów charakteryzujących pektyny i proteoglikany AGP — (arabinogalactan proteins) w tkankach buraka cukrowego regenerujących z niezapłodnionych zalążków w kulturach in vitro. Biorąc pod uwagę dotychczasowe wyniki badań immunocytochemicznych tkanek buraka uznano za celowe przeprowadzenie analiz zmierzających do określenia różnic w dystrybucji tych związków w komórkach buraka cukrowego w zależności od rodzaju tkanki oraz składników pożywki determinujących procesy regeneracji w kulturach in vitro. Obecność charakterystycznych epitopów określano w różnicującej się tkance kalusa z widocznymi regionami merystematycznymi, jak też w zarodkach somatycznych w stadium torpedy, powstałych w trakcie kultury niezapłodnionych zalążków. Detekcję przeprowadzono przy wykorzystaniu specyficznych przeciwciał mono¬klonalnych, a miejsca występowania określonych antygenów oligosacharydowych uwidaczniano in situ za pomocą reakcji z przeciwciałami wtórnymi sprzężonymi z alkaliczną fosfatazą. Wykazano, że cztery epitopy typowe dla pektyn, reagujące z przeciwciałami JIM5, JIM7, LM5 i LM6, występują powszechnie we wszystkich badanych tkankach i typach komórek. Wśród epitopów charaktery¬zujących proteoglikany AGP wyodrębniono takie, które występują w organogennym kalusie w relatywnie dużych ilościach (LM2, JIM13 i JIM14), bądź tylko w ilościach śladowych, albo takie, które w ogóle nie są obecne. W wyniku reakcji kontrolnych, wykonanych z pominięciem etapu inkubacji z przeciwciałem pierwotnym, uzyskano skrawki niezabarwione lub zabarwione w mini¬malnym stopniu, co świadczy o specyficzności przeprowadzonych badań immunocytochemicznych...

Celem pracy było określenie wpływu zastosowania zabiegu rekondycjonowania na zmiany zawartości cukrów redukujących w wybranych odmianach bulw ziemniaka oraz ustalenie zależności między zawartością cukrów redukujących w bulwach ziemniaka po zbiorze i po zabiegu rekondycjo–nowania. Badania prowadzono na pięciu odmianach ziemniaka jadalnego: Finezja, Flaming, Jelly, Oman i Wiarus. Ziemniaki przechowywano w temperaturach 3°C, a następnie poddawano je rekondycjonowaniu w temperaturze 15°C przez okres 7 i 14 dni. Badania prowadzono w trzech terminach: po zbiorze i po 3 i 7 miesiącach przechowywania. Oznaczano zawartość cukrów redukujących. Ziemniaki badanych odmian cechowały się niską zawartością cukrów redukujących po zbiorze. Przechowywanie bulw wszystkich odmian ziemniaka w niskiej temperaturze powodowało akumulację cukrów redukujących. Najwyższe obniżenie zawartości cukrów redukujących uzyskano w bulwach odmian Flaming i Jelly niezależnie od czasu przechowywania bulw oraz czasu prowadzenia zabiegu rekondycjonowania. Wykazano istotną zależność między zawartością cukrów redukujących w ziemniakach po zbiorze a obniżeniem zawartości cukrów redukujących po zabiegu rekondycjonowania (r = 0,90)...

Celem przeprowadzonego doświadczenia było określenie różnic w intensywności procesu fotosyntezy pomiędzy wybranymi odmianami jednorocznych roślin winorośli o różnym poziomie plonowania. Metodą nieinwazyjną dokonano pomiarów takich parametrów jak: intensywność fotosyntezy netto, przewodność aparatów szparkowych, stężenie wewnętrzne CO2 i intensywność transpiracji. Wykonano również dodatkowe pomiary parametrów charakteryzujących stan fizjolo¬giczny roślin — zawartości chlorofilu, powierzchni liścia, specyficznej powierzchni liścia. Badania wykonano dwukrotnie na roślinach jednorocznych, w okresie wegetacyjnym 2010 roku. Wyniki badań powiązano ze średnim plonem z jednej rośliny w wieku produkcyjnym. Stwierdzono istotne różnice w poziomie intensywności fotosyntezy pomiędzy odmianami, jak również różnice w poziomach pozostałych badanych parametrów. Wykazano, że wysoka zawartość chlorofilu nie zawsze jest powiązana z poziomem aktywności fotosyntezy. Świadczy to o wysokiej wydajności fotosyntezy dla odmian o niskiej zawartości chlorofilu i odwrotnie. Poziom intensywności fotosyntezy powiązany był z powierzchnią liści. Na podstawie przeprowadzonych wstępnych badań jednorocznych roślin winorośli stwierdzono, że wysoki poziom badanych parametrów (tj. intensyw¬ność fotosyntezy, zawartość chlorofilu) odmiany Vertes Csillaga może być powiązany z dużym plonowaniem roślin w wieku produkcyjnym...

Celem doświadczeń polowych przeprowadzonych w Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział Jadwisin było określenie reakcji na nawożenie azotem nowych odmian ziemniaka: Impala, Miłek, Velox, Augusta, Ewelina, Nora, Oman, Elanda, Marlen, Meridian, Roko, Medea, Kuras, Pokusa. W badaniach określono wpływ zróżnicowanego poziomu nawożenia azotem na plon bulw, efektywność nawożenia, zawartość skrobi i azotanów w bulwach. Badania przeprowadzono na glebie lekkiej nawożonej słomą i poplonem gorczycy białej. W badaniach stosowano 5 poziomów nawożenia azotem: 0, 50, 100, 150 i 200 kg N•ha-1. Nawożenie mineralne P i K stanowiło: 52,3 kg P•ha-1 oraz 149,4 kg K•ha-1. Stwierdzono, że odmiany Nora i Oman charakteryzowały się dużymi wymaganiami nawozowymi, odmiany Augusta, Elanda i Meridian wymaganiami średnimi, natomiast odmiany Impala, Miłek, Velox, Ewelina, Marlen, Roko, Medea, Kuras i Pokusa wymaganiami małymi. Efektywność maksymalnej dawki azotu wahała się od 20 do 109 kg bulw na 1 kg N. Największą efektywnością nawożenia charakteryzowały się odmiany: Velox, Kuras i Medea (powyżej 100 kg bulw na 1 kg N), a najmniejszą odmiana Nora. Zawartość azotanów w bulwach wzrastała, natomiast zawartość skrobi obniżała się w miarę zwiększania dawki azotu. Największą zawartością skrobi charakteryzowała się skrobiowa odmiana Kuras, a z jadalnych odmiany Marlen i Miłek. Największą zawartość azotanów stwierdzono w bulwach odmian Impala, Miłek, Velox i Meridian (powyżej 100 mg NO3•kg-1 świeżej masy bulw), a najmniejszą w bulwach odmiany Kuras (26 mg NO3•kg-1 świeżej masy bulw)...