Zadanie 3.11

Zadanie 3.11

Tytuł projektu: Zwiększenie efektu heterozji w hodowli żyta poprzez wykorzystanie analizy hierarchicznej jako potencjalnej alternatywy do selekcji genomowej.
Kierownik projektu: dr hab. A. Niedziela, prof. Instytutu

 

Szczegółowy opis zakresu rzeczowego zadań w 2025r.:

Cel zadania: Wytypowanie form rodzicielskich do krzyżowań na bazie dystansu genetycznego opracowanego na podstawie lokalizacji chromosomowej markerów DNA. Takie podejście pozwoli na uwzględnienie pozytywnego i negatywnego wkładu poszczególnych chromosomów żyta do efektu heterozji. Dane dotyczące dystansu genetycznego oraz wyniki plonowania mieszańców F1 (z uwzględnieniem efektów środowiskowych) zostaną wykorzystane do opracowania modelu statystycznego umożliwiającego predykcję wydajnych krzyżowań materiałów hodowlanych dla potrzeb hodowli heterozyjnej żyta w Polsce.

Zadanie będzie koncentrować się jest rozwijanie modelu genetyczno-statystycznego do analizy efektu heterozji u żyta z CMS Pampa na bazie markerów DNA uzyskanych za pomocą technologii DArTseq na liniach hodowlanych udostępnionych przez Spółki Hodowlane. Na podstawie oceny plonu ziarna mieszańców F1 oraz komponentów rodzicielskich z jednostki powierzchni (dt/ha) zostaną wyliczone współczynniki efektu heterozji: MPH (ang. mid-parent heterosis) i BPH (ang. best-parent heterosis). Współczynniki te wraz z wartościami dystansu genetycznego uzyskanego z zastosowaniem różnych modeli statystycznych oraz markerów silicoDArT i SNP zostaną wykorzystane do wstępnego przetestowania modelu.

 

Opis zadania:
1. Analiza struktury genetycznej populacji żyta heterozyjnego na podstawie segregacji markerów SNP przypisanych do poszczególnych chromosomów gatunku oraz dla całej puli markerów z wykorzystaniem trzech metod (analiza skupień, analiza bayesianowska, analiza składowych głównych).

2. Określenie wpływu niezrównoważenia genetycznego oraz zastosowania różnych współczynników pomiaru na wyniki analizy dystansu genetycznego w kontekście form rodzicielskich wytypowanych do krzyżowań.

3. Ocena plonowania mieszańców F1 oraz komponentów rodzicielskich wybranych do krzyżowań wyrażona jako masa ziarna w dt/ha z uwzględnieniem efektów środowiskowych (powtórzenie I, 3 lokalizacje). Podwykonawcy: Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. grupa IHAR, DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. z/s, Poznańska Hodowla Roślin Sp. z o.o., Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB.

4. Wytypowanie chromosomów w największym i najmniejszym stopniu odpowiedzialnych za efekt heterozji u żyta (analiza statystyczna na podstawie dystansu genetycznego wyliczonego dla komponentów rodzicielskich oraz efektu heterozji mieszańców F1 uzyskanego w powtórzeniu I z 3 lokalizacji). Wykonawca: Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB.

5. Wysiew ziarniaków F1 otrzymanych mieszańców oraz komponentów rodzicielskich krzyżowań w trzech lokalizacjach (metoda bloków losowych) celem oceny plonowania (powtórzenie II). Podwykonawcy: Hodowla Roślin Smolice Sp. z o.o. grupa IHAR, DANKO Hodowla Roślin Sp. z o.o. z/s, Poznańska Hodowla Roślin Sp. z o.o.