Zadanie 3.14

Zadanie 3.14

Tytuł projektu: Identyfikacja markerów molekularnych SNP zasocjowanych z zawartością tłuszczu, białka i włókna w nasionach rzepaku ozimego.
Kierownik projektu: dr A. Łopatyńska

Szczegółowy opis zakresu rzeczowego zadań w 2025r.:

Cel zadania: Identyfikacja markerów SNP (Single Nucleotide Polymorphism) sprzężonych z zawartością tłuszczu, białka i włókna (ADF i NDF) poprzez mapowanie asocjacyjne kolekcji ok. 350 zróżnicowanych genotypów rzepaku ozimego. Genotypy te stanowią aktualny materiał badawczy Hodowli Roślin Strzelce (Grupa IHAR), a badanie podłoża genetycznego oraz dziedziczenia wyżej wymienionych składników nasion jest jednym z ważnych celów w hodowli rzepaku. Skład biochemiczny nasion determinuje ich przydatność w przetwórstwie spożywczym i przemysłowym i jest – zaraz po wysokim plonie – jedną z najważniejszych cech dobrej odmiany rzepaku. Selekcja genotypów na wczesnym etapie rozwoju rośliny jest konieczna w celu usprawnienia i przyspieszenia hodowli. Z tego względu spółki hodowlane podkreślają potrzebę poszukiwania i opracowywania funkcjonalnych markerów molekularnych, które pozwolą na prowadzenie tzw. selekcji wspomaganej markerami (MAS, Marker Assisted Selection) pod kątem istotnych cech. Po zbadaniu asocjacji podjęta zostanie próba przekształcenia zidentyfikowanych markerów SNP w konkretne markery funkcjonalne. Dodatkowo planowane jest mapowanie fizyczne zidentyfikowanych markerów SNP na genomie referencyjnym rzepaku w celu sprawdzenia, jakie geny znajdują się w ich bezpośrednim sąsiedztwie i czy mogą być one związane z ekspresją badanych cech biochemicznych.

Opis zadania:
W roku 2024 planowana jest dalsza ocena składu biochemicznego nasion kolekcji 350 genotypów badanych w doświadczeniu polowym w stacji Hodowli Roślin Strzelce (Grupa IHAR), Oddział w Borowie. Wykonana zostanie analiza zawartości tłuszczu, białka i włókna metodą NIRs (będzie to III rok obserwacji, sezon wegetacyjny 2023/2024). Ponieważ w pierwszym roku realizacji zadania (2023) analizie molekularnej poddano połowę badanych genotypów, w roku 2024 badania te będą kontynuowane. Wysiane zostaną nasiona pozostałych genotypów z kolekcji, aby z młodych roślin pobrać materiał do izolacji DNA. Następnie próbki te zostaną wysłane w celu przeprowadzenia analizy molekularnej metodą mikromacierzy SNP (Brassica 19K Illumina Infinium XT SNP genotyping array). Po zgromadzeniu kompletu wyników z badań molekularnych wykonana zostanie analiza asocjacji (czyli poszukiwanie sprzężeń wykrytych markerów SNP z badanymi cechami biochemicznymi).